İlerlemecilik, ilericilik (progressivizm), insanlık durumunu ve sorunlarını toplumsal reform yoluyla geliştirmeyi ve ilerletmeyi amaçlayan, politik olarak sol eğilimli bir siyasî felsefe ve özellikle eğitim alanında bir reform hareketidir. Birey, bebeklikten başlayarak olgunluk dönemine kadar bir bütün olarak geliştiği için ilerlemeci eğitim anlayışında okul, birbirinden ayrı kademelere ve sınıflara ayrılmaz. Okulun kademlere ve sınıflara ayrılması, birbirinden farklı gelişim dönemleri olarak bölünmesi bütüncül bir insan gelişim anlayışı ile uyumlu değildir. Bir başka ifade ile okulun, okulöncesi, ilköğretim, ortaokul ve lise gibi bölümlere ayrılması doğru değildir. Böyle bir bölünme, çocuğun gelişiminde boşluklar oluşmasına neden olabilir. Toplum bir bütün olarak öyle organize olmalı ki çocuğun sağlık, iş bulma, boş zaman etkinliği, dünya işlerine akıllıca katılımı, çocuğun tam bir kişiliğe ulaşması için ihtiyaç duyabileceği tüm yardım ve rehberliği sağlamalıdır. İlerlemeci eğitimde çocuğu merkezdedir ve çocuk eksiksiz, dinamik ve yaşayan bir organizmadır. Öyle ise çocuğun eğitimi süreklilik gerektirmekte, gelişim ve değişimin sağlanması gerekmektedir. Çocuğun gelişiminde içinde yaşadığı toplumun kültürü de önemlidir. Çocuğun içinde yaşadığı toplumun dinamik kültüründe deneyim kazanması önemlidir. Zira zihin kadar duyguların da eğitilmesi gerekmektedir. Duygu, zihin ve beden birbirine bağlıdırlar be birbiri ile etkileşim halinedirler. Bu nedenle duygu eğitimi, zihinsel eğitim ve beden eğitiminden farklı değildir. Çocuk, içinde yaşadığı toplumun kültüründen en iyisini şekilde yararlanmalı ve aynı zamanda kültüre kendi katkısını da sunmalı. Çünkü ilerlemeciliğe göre, sosyal eğitim aynı zamanda bir kültürlenme ve kültür üretme sürecidir. Çocuğa bir meslek kazandıran eğitimi alması yanında hobilere sahip olması, boş zamanlarını değerlendirmesi, estetikle ilgili alanlarda da eğitilmesi önemlidir. Bu süreçte çocuğun eğitimi pasif alıcılıktan çok, katılım ve işlevsel faaliyet anlamına gelmektedir. İlerici eğitim anlayışında, eğitim sürecinde ve sınıf ortamında düzenlenecek tüm etkinlikler bireye katkısı dikkate alınarak düzenlenmelidir. Bireyin öncelikle sosyal gelişimi onun topluma uyum sağlaması ve toplumsallaşması anlamına gelmektedir. Bireyin toplumsallaşması için konferans, danışma, planlama ve katılım en verimli öğrenme etkinlikleri olarak görülmektedir. Bu nedenle ilerici eğitim yaparak ve yaşayarak, deneyimleyerek öğrenme, sosyal katılım esaslı bir yöntem üzerinde durmaktadır. Yaparak ve yaşayarak öğrenme yaklaşımı, öğrencilerin olayların duygusal, sosyal, estetik ve pratik niteliklerini deneyimlemeleri için çeşitli fırsatlar verir. Böylece öğrencilerin kendilerini sözel olarak ifade etmeleri için fırsat sağlanır. Böylece aktif katılım söz konusu olur. Aktif katılım, bütüncül bir kişilik gelişimini sağlaması açısından önemlidir. Motivasyon ve algılama ilkesi de ilerlemeci eğitim anlayışında önemlidir. Çocuğun ilgisi veya amaca uygunluk dikkate alınmalıdır. Bu nedenle öğretmen, öğrencileri tanımalı, aradığı değerleri bilmeli. Öğretmen, öğrencilerin karşılaştıkları sorunları tanımalı, onlara çözüm üretmeyi öğrenebilecekleri gerçek durumlar yaratma becerisine sahip olmalıdır. Öğrencilerin karşılaştıkları sorunları ve onları harekete geçiren, motive eden ilgi alanlarını bilmelidir. İlerlemeci eğitim anlayışında kendi kendini yönetme, öz denetleme, öz değerlendirme gibi becerilerin kazandırılması öğrencilerin gerçek hayat içinde kendi kendilerine yeterli olmalarını sağlayacaktır. Dışarıdan müdahale, denetleme ve düzenleme böyle bir gelişmeyi engelleyen unsurlar olarak görülür. Hayat yaparak ve yaşayarak öğrenme ile ilerler ve kolaylaşır!